Open brief aan premier Rutte en minister De Jonge.
Geachte heren, beste Mark en Hugo,
De maatschappij is in de ban van een virus. Heel lastig en voor iedereen moeilijk. De regering doet zijn best om er sturing aan te geven zodat het niet uit de hand loopt. Een lastige klus en alle respect voor de inspanningen die er worden gedaan. Alleen is regeren werken en denken op macroniveau. Nadat er eerst voortdurend op macro niveau is gedacht en beslist, komt men er langzaam achter dat mensen functioneren op een ander niveau. Microniveau: behoefte aan nabijheid en warme menselijkheid. Niet de grote groep, maar het individu.
Nu spreken ministers hun zorgen uit over de ouderen in de verzorgings- en verpleeghuizen. Terecht. Maar de groep waar je niemand over hoort en die toch al zo kwetsbaar in de maatschappij staat is de groep verstandelijk beperkten, die beschermd of begeleid wonen en zo ontzettend veel behoefte hebben aan duidelijkheid en structuur. Ze mogen ineens niet meer van de groep af en hun dagbesteding valt weg. En ja, de regels versoepelen, maar zijn in elke organisatie anders.
De eerste weken ging het nog wel, maar je merkt dat steeds meer van deze mensen in de problemen raken. Als bewindvoerder, mentor en curator van deze kwetsbare groep zie ik de ene na de andere cliënt uit de bocht vliegen omdat ze de wereld toch al niet zo goed snappen en er nu helemaal in omkomen. Ik heb zelfs cliënten waarvan nu al bekend is dat ze tot 1 oktober geen dagbesteding zullen hebben. Dat is voor hen dramatisch. Zonder die structuur wordt hun leven onoverzichtelijk en sommigen gaan dan zelf prikkels zoeken. Dat zijn altijd net de verkeerde, waardoor ze dan weer in de problemen komen. Momenteel vlieg ik van de ene crisis naar de andere. Suïcidepogingen, weglopen, verstoring van dag- en nachtritme, woedeaanvallen en agressie. Waar ik als wettelijk vertegenwoordiger de instellingen eerst niet in mocht door alle regels, ben ik nu ineens meer dan welkom om de crisis te bedwingen als de boel uit de klauwen giert.
De impact van alle regels is voor “normaal begaafde” mensen al groot. Voor deze groep is het vele malen groter. Ze komen terecht in een neergaande spiraal, waardoor ze zwaardere zorg nodig krijgen dan tot nu toe. Het werkt door. En we zijn er nog niet. Ik weet, Mark en Hugo, dat jullie je best doen en ook niet alle oplossingen voorhanden hebben, maar ik zie momenteel zoveel mensen verzuipen die het anders met een beetje hulp wel kunnen rooien. Dat doet zeer. Anderhalve meter snappen ze niet. Ze willen “aan je zitten”.
Applaus of vlaggen voor mensen die proberen de boel te redden is mooi, maar uiterlijk vertoon en daar schiet niemand iets mee op. Die waardering is dun en wordt vergeten als we overgaan tot de orde van de dag. Het enige dat ik namens al deze verstandelijk beperkten zou willen vragen is: denk ook aan ons. We hebben dan misschien minder economische waarde, maar onze waarde als mens is onschatbaar.
Met vriendelijke groet,
Aafke Sterk