Wij, Aafke en Tietie van Bureau Extravert, hebben een paar dingen gemeen: we zijn geboren in 1960; we zijn schoonzussen, want getrouwd met twee broers; we waren tegelijk zwanger; we gingen direct aan het werk na de middelbare school.
Eind jaren 70 kon dat nog. Direct na de middelbare school aan de slag. Een lbo-, mavo- of havodiploma was toen nog wat waard op de arbeidsmarkt. En omdat we een baan konden vinden, gingen we aan het werk. Geld verdienen. Ok, prima. Maar het ging op een bepaald moment toch kriebelen. En zo gingen we ook nog eens allebei studeren. We waren toen geen jonkies meer.
Aafke
“Op mij 17e haalde ik mijn LTS diploma. School was op die leeftijd niet aan mij besteed. Ik blonk uit in afwezigheid. Ik wilde een vak leren en onafhankelijk zijn. Dat lukte prima en ik ging aan het werk. Eerst in een instrumentenfabriek waar onderdelen werden gemaakt voor defensie en later in een machinefabriek. In de avonduren haalde ik mijn lasdiploma’s.
Toen mijn oudste kind geboren werd kon ik niet langer dit werk blijven doen. Parttime werken in de metaal bestond niet en kinderopvang was nog niet uitgevonden. Ik bleef thuis om mijn kinderen op te voeden. Daar had ik alleen niet genoeg aan. Ik wilde meer, me verder ontwikkelen. Zo ging ik studeren, aan de keukentafel, met drie kleine kinderen om me heen. Ik had niet veel vooropleiding, maar kon wel naar de Open Universiteit. Daar deed ik verschillende modules. De eerste ging over dropouts op school en dat boeide me meteen. Daar wilde ik mee verder! Toen ik met een aantal modules een basis had gelegd, ben ik overgestapt naar het Hoger Sociaal en Pedagogisch Onderwijs. Daar ligt de weg naar mijn verdere loopbaan. Ik heb opleidingen gevolgd op verschillende gebieden. Ik heb mijn propedeuse Nederlands Recht, ik ben leerkracht speciaal onderwijs en jeugdbeschermer. Maar ik heb ook alle mogelijke rijbewijzen gehaald en op mijn 43e haalde ik nog mijn zwemdiploma. Ik ben dus van alle markten thuis, maar uitgeleerd ben ik nog steeds niet. Als bewindvoerder en mentor moet ik regelmatig cursussen volgen om bij te blijven. Ik blijf mijn leven lang studeren.”
Tietie
“Ik had een havo- en een typediploma. Schoolvriendinnen ging naar de Pabo, maar dat leek mij niets. Ik ging solliciteren. Eind jaren zeventig lagen de banen niet voor het opscheppen. Toch had ik al snel een baan, op de administratie bij een incassobureau. Hier had ik het al snel gezien, ik verveelde me. Dit had kunnen leiden tot een bore-out, maar zover heb ik het niet laten komen. Na flink wat sollicitaties kwam ik in het onderwijs terecht – nog steeds op de administratie – en ik ben niet meer weggegaan.
Heel lang had ik voldoende aan mijn havo- en typediploma. Wel deed ik cursussen om bij te blijven, maar studeren kwam niet in me op. Tot ik bij het NHL Informatiecentrum terecht kwam. Ik vond het geweldig om met studenten in contact te zijn. Ik voerde hun cijfers in en zorgde dat hun diploma klaarlag. Maar hier ging het ineens over opleidingsmogelijkheden. En dat vond ik ook geweldig. Voorlichten over studies, dat kon ik wel. Maar kon ik ze ook begeleiden bij het maken van een studiekeuze? Op een voorlichtingsmarkt op ROC Friese Poort raakte ik zo enthousiast, dat ik dacht: als ik nou eens zélf ga studeren? Ik had immers ooit dat havodiploma gehaald, dus ik zou gewoon kunnen beginnen. En ik heb het gedaan. Op mijn 45e begon ik aan de hbo-opleiding Personeel en Arbeid. Bij m’n werkgever NHL Hogeschool. Moeder van twee tienerzoons, die toen ook studeerden. En vier jaar later had ik mijn diploma. Daar ben ik blij mee en trots op. Want ik heb het klaargespeeld en heb nu het leukste vak van de wereld. En hier is het voor mij ook niet gestopt, want ook ik moet (en wil) bijblijven in mijn vak.
Hoe ik het combineren van werk, gezin en studie destijds beleefde kun je lezen in onderstaande column. Deze schreef ik in 2007 voor het NHL Magazine. (Klik op de foto, dan opent hij in groter scherm).”
We hebben er dus allebei geen spijt van, dat we niet meteen zijn gaan studeren. We denken zelfs dat het voordelen heeft, studeren als je al wat ouder bent. We hadden meer levenservaring en dat helpt om sneller verbanden te zien en hoofd- van bijzaken te scheiden. We hielden een gezin draaiende en moesten onze tijd efficiënt indelen. We leerden dus te doen wat op dat moment het belangrijkste was. Als je vers van het vmbo of de havo komt is dat nog lastig. Als je jong bent wil je immers alles meemaken.
Het is nu 2018 en de tijden zijn veranderd. Het is moeilijk om met een vmbo- of havodiploma de arbeidsmarkt op te gaan. Na het vmbo moet je sowieso nog door naar het mbo om een startkwalificatie te halen. Dus ga vooral studeren als je jong bent. Maar je kunt altijd een draai aan je loopbaan geven, inclusief nieuwe studie. Dat gaat niet vanzelf, er hangt een prijskaartje aan en het vraagt om power. Maar het kan, kijk maar naar ons. En we zijn echt niet de enigen.
Ben of ken jij ook zo’n powervrouw of –man? Dan zijn we benieuwd naar jouw verhaal. Verder lassen we nu even een blogpauze in. We gaan weer door na de zomervakantie. Het onderwerp van dat blog is voor onszelf ook nog een verrassing.
Fijne vakantie,
Aafke en Tietie